O serii Biblioteka Antyczna

Serię „Biblioteka Antyczna” stworzył i zainicjował jej wydawanie w 1998 r. Jerzy Ciechanowicz. Od jego niespodziewanej śmierci w styczniu 1999 r. serię prowadzi Ariadna Masłowska-Nowak.

Tomiki z tej serii zawierają przekłady klasycznych dzieł literatury greckiej i rzymskiej: zarówno wznowienia tłumaczeń już istniejących, jak i przekłady nowe – w tym również dzieł, które dotychczas nie zostały przełożone na język polski. W poszczególnych tomach oprócz tekstu przekładu znajduje się wprowadzenie o charakterze eseistycznym, przypisy niezbędne do zrozumienia tekstu, mapki, ilustracje, indeks oraz inne dodatki. Seria pozwoli Czytelnikom stworzyć własną, domową biblioteczkę arcydzieł literatury starożytnej.

Podobne serie ukazują się od lat w krajach takich jak Wielka Brytania, Francja czy Niemcy. Dzięki nim Czytelnicy mogą stworzyć własną biblioteczkę dzieł klasycznych. W języku polskim istnieje spora liczba przekładów, które jednak wydawane były w wielu wydawnictwach i przez długi czas, są więc rozproszone, a niektóre z tych dzieł wymagają nowego przekładu, ponieważ tłumaczenia powstały w wieku XIX albo nawet w okresie staropolskim.

Począwszy od 1999 r. każdy przekład − nawet jeżeli jest to tylko kolejne wydanie − został zweryfikowany i porównany z oryginałem, co niejednokrotnie powodowało uzupełnianie opustek lub/i likwidację poważnych błędów. Starano się zastosować pewien standard opracowania zarówno tekstu, jak wszelkich dodatków. Jeśli tylko pozwala na to obfitość bądź dostępność materiałów tekst uzupełniany jest mapkami, wykresami, tabelami czy kalendarium. Wprowadzono numerację wewnątrz ksiąg, rozdziałów i paragrafów (rzecz oczywista w wydaniach obcych, u nas − nowość), co pozwala na szybkie porównanie konkretnego miejsca z oryginałem. Tomiki zostały zaopatrzone w dość szczegółową żywą paginę. Indeksy, częściowo komentowane, nie odsyłają do stron, lecz do miejsc dzieła, w ten sposób uniezależniły się od konkretnego wydania; obok nazw zastosowanych w przekładzie w nawiasach znajdują się określenia oryginalne. Dla ułatwienia odbioru szczególnie młodszym Czytelnikom w przekładach wierszowanych zrezygnowano z rozpoczynania każdego wersu dużą literą, co wymusza na tłumaczu i wydawcy każdorazowe przemyślenie logiki budowy zdania. W przypadku różnicy pomiędzy ilością wersów przekładu i oryginału umieszczono równolegle numerację podwójną.

W ramach projektu wydano kolejnych 27 tomów wykazanych poniżej wraz z wolnym dostępem:

W 2014 r. wydano 1 tom serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Ksenofont, Wychowanie Cyrusa (Cyropaedia), przełożyli i przypisami opatrzyli Krzysztof Głombiowski, Bogdan Burliga, Anna Marchewka, Anna Ryś, wstępem opatrzył Krzysztof Głombiowski, ISKŚiO, Wrocław 2014 (t. 45)
Ksenofont, Wychowanie Cyrusa (Cyropaedia)

W 2015 r. wydano 3 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Fedrus, Bajki, przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Joanna Stadler, ISKŚiO, Wrocław 2015 (t. 46)
Fedrus, Bajki

2. Eurypides, Tragedie. t. V: (Fragmenty), przekład zbiorowy pod redakcją Małgorzaty Borowskiej, przekład i opracowanie zbiorowe pod redakcja i ze wstępem Małgorzaty Borowskiej (autorzy przekładów i komentarzy: Małgorzata Borowska, Łukasz Dawid, Kaja Dybowska, Jan Kwapisz, Paweł Majewski, Barbara Malinowska, Monika Mikuła, Katarzyna Pietruczuk, Tomasz Senduła, Adriana Trzpil, Łucja Zięba), ISKŚiO, Wrocław 2015 (t. 47)
Eurypides, Tragedie. t. V: (Fragmenty)

3. Marcjalis, Księga widowisk, przełożyła Katarzyna Różycka-Tomaszuk, wstępem i komentarzami opatrzyli Aleksandra Klęczar i Mariusz Zagórski, współpraca Bogdan Burliga, ISKŚiO, Wrocław 2015(w aneksie XVIII-wieczny przekład Józefa Epifaniego Minasowicza) (t. 48)
Marcjalis, Księga widowisk

W 2016 r. wydano 6 tomów serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Kallimach, Dzieła poetyckie, t. I: Hymny i epigramy, przełożyły Janina Ławińska-Tyszkowska, Agnieszka Kotlińska-Toma, wstępem i przypisami opatrzyły Agnieszka Kotlińska-Toma, Emilia Żybert-Pruchnicka, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 49)
Kallimach, Dzieła poetyckie, t. I

2. Gargiliusz, Lekarstwa z warzyw i owoców, przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Tatiana Krynicka, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 50)
Gargiliusz, Lekarstwa z warzyw i owoców

3. Dion Chryzostom, Mowy, t. I: (1–10), przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Katarzyna Jażdżewska, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 51)
Dion Chryzostom, Mowy, t. I

4. Frontyn, Podstępy wojenne, przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Bogdan Burliga, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 52)
Frontyn, Podstępy wojenne

5. Cyceron, Listy do Attyka, t. I: (księgi 1–2), przełożyła Katarzyna Tomaszuk-Różycka, wstępem i przypisami opatrzyła Krystyna Stebnicka, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 53)
Cyceron, Listy do Attyka, t. I

6. Strabon, Zapiski geograficzne (Geografiká), przełożyła i wstępem opatrzyła Małgorzata Wróbel, przypisami opatrzyli Małgorzata Wróbel, Gościwit Malinowski, ISKŚiO, Wrocław 2016 (t. 54)
Strabon, Zapiski geograficzne (Geografiká)

W 2017 r. wydano 4 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Kallimach, Dzieła poetyckie, t. II: Przyczyny (Aitía), Jamby, Pieśni (Méle), Hekale, Fragmenty z dzieł nieznanych, przełożyły, wstępami i przypisami opatrzyły Agnieszka Kotlińska-Toma, Emilia Żybert-Pruchnicka, ISKŚiO, Wrocław 2017 (t. 55)
Kallimach, Dzieła poetyckie, t. II

2. Auzoniusz, Dzieła, t. I, przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Joanna Stadler, ISKŚiO, Wrocław 2017 (t. 56)
Auzoniusz, Dzieła, t. I

3. Plaut, Komedie, t. IV, przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Ewa Skwara, ISKŚiO, Wrocław 2017 (t. 57)
Plaut, Komedie, t. IV

4. Aulus Gelliusz, Noce attyckie, t. I: (księgi 1‒5), przełożył Mirosław Bielewicz, przekład zrewidowali i opracowali Katarzyna Różycka-Tomaszuk (praefatio, ks. 1 i 5), Katarzyna Ochman (praefatio, ks. 3), Mariusz Plago (ks. 2 i 4), wstępem opatrzyła Katarzyna Ochman, przypisami opatrzyli Bartłomiej Siek oraz Hubert Wolanin i Katarzyna Ochman, ISKŚiO, Wrocław 2017 (t. 58)
Aulus Gelliusz, Noce attyckie, t. I

W 2018 r. wydano 4 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Lykofron, Aleksandra, przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Emilia Żybert-Pruchnicka, ISKŚiO, Wrocław 2018 (t. 59)
Lykofron

2. Apollodor, Biblioteka opowieści mitycznych (Bibliothéke), przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Tomasz Mojsik, ISKŚiO, Wrocław 2018 (t. 60)
Apollodor, Biblioteka opowieści mitycznych (Bibliothéke)

3 i 4. Orozjusz, Dzieje. Przeciw poganom ksiąg siedem, t. I: (księgi 1–5), przełożyli Kazimierz Obrycki i Maciej Staniszewski, wstępem opatrzył Robert Suski, przypisami opatrzyli Michał Baranowski (ks. 1‒2), Robert Suski (ks. 3‒5), Maciej Staniszewski, Ariadna Masłowska-Nowak; t. II: (księgi 6–7), przełożyli Kazimierz Obrycki i Maciej Staniszewski, wstępem opatrzył Robert Suski, przypisami opatrzyli Michał Baranowski (ks. 7), Robert Suski (ks. 6), Maciej Staniszewski, Ariadna Masłowska-Nowak, ISKŚiO, Wrocław 2018 (t. 61 i 62)
Orozjusz, Dzieje. Przeciw poganom ksiąg siedem, t. I
Orozjusz, Dzieje. Przeciw poganom ksiąg siedem, t. II

W 2019 r. wydano 4 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1 i 2. Makrobiusz, Saturnalia. Uczty i rozmowy, t. I: (księgi 1–3), t. II: (księgi 4–7), przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Tomasz Sapota, ISKŚiO, Wrocław 2019 (t. 63 i 64)
Makrobiusz, Saturnalia. Uczty i rozmowy, t. I
Makrobiusz, Saturnalia. Uczty i rozmowy, t. II

3. Nonnos, Dzieje życia i ubóstwienia Dionizosa (Dionysiaká), t. I: (księgi 1–10), przełożyła wstępem i przypisami opatrzyła Anna Lasek, ISKŚiO, Wrocław 2019 (t. 65)
Nonnos, Dzieje życia i ubóstwienia Dionizosa (Dionysiaká), t. I

4. Dion Chryzostom, Mowy, t. II: (11–30), przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Katarzyna Jażdżewska, ISKŚiO, Wrocław 2019 (t. 66)
Dion Chryzostom, Mowy, t. II

W 2020/2021 r. wydano 1 tom serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Żywoty Ezopa, przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Maciej Staniszewski, oraz w aneksie Bernat z Lublina, Żywot Ezopa Fryga, wydał Radosław Grześkowiak, ISKŚiO, Wrocław 2021 (t. 67) – książka przyjęta do druku w roku 2020, ukazała się w 2021 r.
Żywoty Ezopa

W 2022 r. nie opublikowano żadnego tomu serii, ponieważ ostatnie książki planowane w projekcie były jeszcze przygotowywane. Publikacja nastąpiła w roku 2023.

W 2023 r. wydano 2 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Aulus Gelliusz, Noce attyckie, t. II: (księgi 6–20), przełożyli Mirosław Bielewicz, Maciej Staniszewski (ks. 6, 10–20), Katarzyna Różycka-Tomaszuk (ks. 7–9), przypisami opatrzyli Katarzyna Pietruczuk oraz oraz Hubert Wolanin, Joanna Pieczonka i Maciej Staniszewski, ISKŚiO, Wrocław 2023 (t. 68); oto pełna lista autorów pojedynczych przypisów oraz konsultantów (oprócz wymienionych wyżej): Włodzimierz Appel, Michał Baranowski, Małgorzata Borowska, Benedetto Bravo, Bogdan Burliga, Barbara Hartleb-Kropidło, Agnieszka Kotlińska-Toma, Tatiana Krynicka, Joanna Kulawiak-Cyrankowska, Anna Laskowska, Włodzimierz Lengauer, Grzegorz Łach, Krzysztof Łapiński, Paweł Majewski, Gościwit Malinowski, Tomasz Mojsik, Magdalena Nowak, Katarzyna Ochman, Joanna Pieczonka, Jakub Pruś, Daria Rośkiewicz, Tomasz Sapota, Bartłomiej Siek, Ewa Skwara, Joanna Stadler, Krystyna Stebnicka, Robert Suski, Lech Trzcionkowski, Aleksander Wolicki, Kamila Wysłucha, Dorota Zygmuntowicz, Emilia Żybert-Pruchnicka
Aulus Gelliusz, Noce attyckie, t. II

2. O Hippokratesie (Pseudoepigrafy i żywoty), przełożyła, wstępem i przypisami opatrzyła Magdalena Wiszowata, ISKŚiO, Wrocław 2023 (t. 71)
O Hippokratesie (Pseudoepigrafy i żywoty)

W 2024 r. wydano 2 tomy serii „Biblioteka Antyczna”:

1. Pindar, Ody na cześć zwycięzców (Epiníkia), przełożyła Alicja Szastyńska-Siemion, tłumaczenie filologiczne Maciej Staniszewski, wstępem i notami opatrzył Jan Kwapisz, ISKŚiO, Wrocław 2024 (t. 69)
Pindar, Ody na cześć zwycięzców (Epiníkia)

2. Herodot, Historie, czyli badania nad dziejami, t. I: (księgi 1–3), przełożył Maciej Staniszewski, wstępem, komentarzami i przypisami opatrzyl Marek Węcowski, ISKŚiO, Wrocław 2024 (t. 70)
Herodot, Historie, czyli badania nad dziejami, t. I